تاسیسات تله‌کابین گنجنامه کوه الوند را می‌بلعد‎

سود شخصی یا منافع ملی؟

http://farheekhtegan.ir/fa/news/3033

حسین زندی

در اهمیت و زیبایی منطقه گنجنامه همدان، به‌ویژه آبشار گنجنامه همین بس که توانسته است داریوش و خشایار هخامنشی را به آنجا بکشاند تا در کنارش، ماندگارترین آثارشان یعنی کتیبه‌های گنجنامه را حک کنند. قرار گرفتن گنجنامه در مسیر راه شاهی که از همدان به عیلام کهن می‌رسید و وجود ضرابخانه حکومتی در رودخانه گنجنامه نشان از اهمیت این منطقه دارد. کاوش‌های باستان‌شناسی در منطقه می‌توانست نکات بسیاری را روشن کند. کوه‌ها، قله‌ها، چشمه‌ها و دشت‌های آن جذابیتی بود که هر سال کوهنوردان و طبیعت‌دوستان بسیاری را پذیرا بود و شاهان و سیاحان بسیاری از آن سخن گفته‌اند مانند ناصرالدین شاه قاجار، فلاندن، راولینسون و هزاران گردشگری که امروزه طبیعت زیبا و کتیبه‌های باستانی گنجنامه به سوی خود می‌کشاند. این دو پدیده تاریخی و طبیعی در کنار هم به خودی خود جاذبه بی‌نظیری برای گردشگران است و نیازی به ایجاد جاذبه‌های مصنوعی نیست؛ مهم‌تر اینکه در محلی که قابلیت ثبت جهانی را دارد نباید با ساخت‌وساز و تخریب جلوی این فرصت را گرفت.
اما از سال 1378 این منطقه را با نصب پایه‌های بتنی به‌عنوان محل احداث تله‌کابین اختیار کردند. نصب پایه‌های اولیه که بدون موافقت میراث فرهنگی همدان ایجاد شده بود با مخالفت دوستداران میراث فرهنگی و فعالان محیط‌زیست مواجه شد به‌طوری که حسین لقمانیان، نماینده وقت همدان در مجلس این موضوع را پیگیری کرد. با این حال این مخالفت‌ها راه به جایی نبرد و سازندگان تنها محل استقرار پایه‌ها را چند متری دورتر از آبشار و کتیبه‌های گنجنامه در نظر گرفتند و در نهایت فاز نخست آن در دشت میشان اجرا شد و همچنان گسترش تاسیسات و تجهیزات تفریحی ادامه پیدا کرد. همان‌گونه که دوستداران میراث فرهنگی پیش‌بینی کرده بودند ادامه این روند به تخریب کوه الوند منتهی شد، به‌طوری که این روزها حلقه محاصره کتیبه‌ها و آبشار گنجنامه تنگ‌تر می‌شود و پیشروی تجهیزات تفریحی به سوی قله الوند تخریب‌های غیرقابل بازگشتی را به جای می‌گذارد.
خطرات پیش رو
در اینجا به اختصار تنها به تعدادی از خطرات پیش روی ساخت تله‌کابین و پیست اسکی در گنجنامه اشاره می‌کنیم:
- دشت میشان به علت ساخت استخر تفریحی و استفاده از چشمه‌های بالادست این دشت در حال خشک شدن است.
- ورود افرادی که آموزش کوهنوردی ندیده‌اند، منطقه را به محل انباشت زباله تبدیل کرده، به‌طوری تلاش‌های فعالان محیط‌زیست برای پاکسازی تاثیری نداشته است.
- ایجاد تاسیسات باعث تغییر وضعیت اکولوژیکی منطقه شده و پوشش گیاهی و جانوری آن را دچار آسیب جدی کرده و بسیاری از گونه‌ها در حال نابودی است.
- معماری بناهای ساخته‌شده به دلیل ناهمخوان بودن با طبیعت منطقه، منظر طبیعی آن را خدشه‌دار کرده است.
- اما مساله قابل توجه در باره تله‌کابین این است که گفته می‌شود فناوری آن مربوط به چند دهه پیش بوده و به صورت دست دوم تهیه شده است و از آنجا که مکرر دچار نقص فنی می‌شود و حتی افرادی نیز دچار سانحه شده‌اند، به نظر می‌رسد دارای استاندارد کافی و ایمنی مناسبی نیست. دیگر اینکه در مکان‌یابی دچار اشتباه شده‌اند، چراکه منطقه الوند در بادخیز‌ترین نقطه همدان واقع شده و به همین دلیل بیشتر فصول سال تله‌کابین تعطیل است. همچنین فرسایش خاک توسط بادهای منفی چهل درجه در زمستان بسیار زیاد است و مصالح و بتن استفاده شده پاسخگوی این فرسایش نیست. حتی سنگ‌ها و صخره‌های این منطقه دچار فرسایش شدید هستند و تحمل چنین باری را ندارند. آنچه مسلم است این است که آسیب دیدن این تاسیسات موجب تخریب هرچه بیشتر کتیبه‌ها، آبشار و طبیعت گنجنامه خواهد شد. تنها پیشنهادی که امروز می‌توان داد این است که گسترش اماکن و تاسیسات تفریحی را متوقف کنند و بیش از این موجب ویرانی جاذبه‌های الوند نشوند.
آیا تاسیسات تله‌کابین گسترش می‌یابد؟
افزون بر نگرانی‌های همیشگی، این روزها اخباری به گوش می‌رسد که موجب نگرانی فعالان محیط‌زیست و میراث فرهنگی را بیشتر کرده، گفته می‌شود به تازگی مسوولان تله‌کابین بخش دیگری از الوند را برای گسترش تاسیسات به جغرافیای این مجموعه افزوده‌اند.
معاون اداره منابع طبیعی و آبخیزداری همدان اما می‌گوید: واگذاری‌هایی که در حیطه منابع طبیعی انجام می‌شود باید طرح مصوب و موافقتنامه اجرایی داشته باشد، شرکت تله‌کابین هم از سازمان گردشگری کشور و هم اداره میراث فرهنگی استان این موافقتنامه را دارد. اسفندیار خزایی می‌گوید: درباره واگذاری‌ها باید بگویم ما همه مجوز‌ها را نداده‌ایم و مجوز بخش عظیمی را راه و شهرسازی داده است. در اجرای ماده 10 زمین شهری، حریم «راه» را به راه و شهر‌سازی واگذار کرده‌ایم اما در هر حال تفاوتی نمی‌کند. ما کارگروه‌های مشترکی داریم که در این راستا فعالیت می‌کنند. او ادامه می‌دهد: از لحاظ توسعه‌ای طرح‌ها و پروژه‌هایی به استان می‌آید که دارای ردیف اعتباری هستند و این ردیف اعتباری از طریق واحدهای ذی‌ربط رصد می‌شود. اگر این اعتبار و بودجه جذب نشود مشکلاتی برای استان ایجاد می‌شود، ما در چارچوب قانون مجبوریم آن قسمتی که واجد شرایط است، واگذار کنیم.
معاون منابع طبیعی همدان در ادامه می‌گوید: صرف اینکه یک جایی تله‌کابین باشد، نمی‌توان گفت تخریب ایجاد می‌شود، اما طرحی که ایجاد می‌شود باید در راستای حفاظت از زیست بوم و محیط طبیعی باشد. در مورد مجوز باید بگویم تماما قانونی است، البته پرونده تخلف هم دارد که در محاکم مطرح شده است، اخطارهایی هم داده شده که توسعه پیدا نکند، استانداری هم رصد کرده و ما نیز به‌عنوان منابع طبیعی معتقدیم از ارتفاع 2800متر به بالا جایگاه شهر و شهر‌سازی نیست.
اما پرسش اینجاست که این چارچوب‌ها و اتفاق‌های قانونی چقدر در راستای حفظ منافع عمومی جامعه و حفاظت از محیط‌زیست بوده است؟ و آیا می‌توان در تمام کوهستان‌ها تله‌کابین ایجاد کرد؟

 شماره 1298 تاریخ  6 بهمن 1392

تضمینی وجود ندارد که بقیه‌ی تپه‌ی هگمتانه هم تخریب نشود!

http://www.isna.ir/fa/news/92110402113/%D8%AA%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%82%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D8%AA%D9%BE%D9%87-%DB%8C-%D9%87%DA%AF%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87

آیا در همدان منطقه‌ی دیگری برای احداث «موزه‌ی هگمتانه» وجود نداشت؟

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این جمله‌ی انتقادی محمدرحیم صراف -باستان‌شناس پیشکسوت - است که نسبت به احداث موزه‌ی‌ هگمتانه در محوطه‌ی تاریخی هگمتانه بیان کرده است.

محمدرحیم صراف در همایش یک روزه‌ی باستان‌شناسی همدان نسبت به وضعیت و مکان‌گزینی «موزه‌ی هگمتانه» که در عرصه‌ی تپه‌ی تاریخی هگمتانه در دست احداث است، این انتقاد را مطرح کرد و افزود: این موزه علاوه بر گودبرداری برای احداث بنا، به فضاهای جانبی برای پارک، فضای سبز و تاسیسات نیاز دارد.

او ادامه داد: پس از احداث این موزه ممکن است بخش بزرگی از تپه نیز از بین برود و برای ایجاد این فضاها در نظر گرفته شود، تضمینی وجود ندارد که بقیه‌ی تپه هم تخریب نشود.

این باستان‌شناس پیشکسوت اظهار کرد: از سوی دیگر احداث موزه در کنار بازار اصلی همدان اصلا مناسب نیست، آیا نمی‌شد پیش از احداث موزه، مطالعه‌ای در زمینه‌ی مکان‌گزینی صورت می‌گرفت و با توجه به فاصله‌ی لازم با محوطه، موضوع خاکبرداری، زیرسازی و صخره‌برداری لازم بررسی می‌شد؟ با این وجود به نظر می‌رسد این موزه با شرایط محلی و بودجه مصرف شده غیرقابل احداث است.

یک فعال میراث فرهنگی استان همدان نیز درباره‌ی وضعیت این موزه‌ی در دست احداث به خبرنگار ایسنا توضیح داد: کار احداث موزه‌ی هگمتانه در ضلع جنوب غربی محوطه هگمتانه و در کنار بازار حدود دو سال گذشته آغاز شده است و با گذشت این مدت و صرف هزینه‌ای معادل 25 میلیارد ریال، اکنون تنها به صورت گودالی خودنمایی می‌کند. این موزه بخش بزرگی از محل کاوش نشده هگمتانه را نابود کرده است.

حسین زندی افزود: گفته می‌شود محلی که برای احداث این موزه در نظر گرفته شده است، بر روی یکی از قنات‌های قدیمی همدان قرار دارد و حجم آب اجازه‌ی ادامه‌ی فعالیت برای ساخت این موزه را نمی‌دهد و همچنان مسئولان از کمبود بودجه گلایه دارند، در حالی که اگر مکان‌یابی مناسبی انجام می‌شد و نیاز به صخره‌برداری نبود، با صرف هزینه‌ای معادل 25میلیارد ریال، بخشی از ساختمان موزه ساخته شده بود.

او گفت: آن‌چه در سال‌های گذشته در میراث فرهنگی و در کنار آثار تاریخی همدان مشاهده می‌شود، تخریب‌هایی است که نتیجه‌ی بی‌تدبیری برخی مدیران بوده است. آن‌ها پس از صرف هزینه‌های گزاف و بودجه‌ی هنگفت متوجه نادرست بودن پروژه‌ها می‌شوند.

این دوستدار میراث فرهنگی استان همدان تاکید کرد: استان همدان به دلیل داشتن گنجینه‌های زیادی از آثار تاریخی که در کاوش‌های مختلف در سطح استان به دست آمده‌اند، شدیدا به موزه‌ای مناسب و استاندارد نیاز دارد، این در حالی است که تا کنون به طور مناسب و اصولی به این قضیه توجه نشده است.

مصالح جدید بافت سنگی ورکانه را تهدید می کند

ساخت و سازهای جدید معماری روستای رنسانسی همدان را نابود می کند.

مصالح جدید بافت سنگی ورکانه را تهدید می کند

 حسین زندی - ساخت و سازهای اخیر در روستای ورکانه همدان معماری بوم آورد و منحصر به فرد روستا را تهدید می کند و رفته رفته این معماری جای خود را به بناهای نوساز با معماری غیربومی می دهد.

ورکانه روستایی است با قدمت بیش از چهارصدسال که خانه ها و بناهای عمومی آن از سنگ لاشه ساخته شده است.و اماکنی از دوره قاجار با معماری سنگی و پله ای از جمله دو اسطبل و یک قلعه به جا مانده است.به همین دلیل این روستا در فهرست روستاهای هدف گردشگری استان همدان قرار گرفته است.در سال های گذشته میراث فرهنگی و بنیاد مسکن همدان با ایجاد تفاهم نامه ای به مرمت و بازسازی روستا پرداختند . اما ادامه نداشتن این روند و نبود نظارت باعث شده توسعه روستا، ساختمان سازی با مصالح جدید از جمله سفال و آجر انجام گیرد و بافت قدیم روستا جذابیت خود را از دست بدهد.

یک فعال فرهنگی در همدان می گوید : وقتی روستایی به عنوان هدف گردشگری نامیده می شود در ابتدا باید مسئله آموزش مردم بومی منطقه مدنظر قرار بگیرد تا با مسائل گردشگری و به خصوص گردشگری پایدار آشنا شوند.

اردشیر ثریایی می گوید: نبود آموزش و نظارت درست موجب چنین مشکلاتی می گردد تا پس از ترک نهادهای دولتی روستا به حالت قبلی برگردد و حتی بدتر از گذشته شود. این فعال فرهنگی ادامه می دهد: مسئله دیگری وجود دارد که در این گونه تصمیم گیری ها و عملکردها منافع جوامع محلی در نظر گرفته نمی شود اگر اهالی روستا منافعی از گردشگری داشته باشند هرگز دست به چنین کارهایی نمی زنند. با این که از محورهای طرح بازسازی روستا ، ایجاد تاسیسات اقامتی، منطقه گردشگری ، بازارچه های صنایع دستی ، بازسازی و مرمت ابنیه تاریخی ، تاسیسات آب درمانی و ... بود. هیچ یک از این موارد انجام نشده است ساماندهی محله ها هم بسیار ابتدایی بوده که امروزه درحال نابودی است به طور مثال پوشیده نبودن و کانالیزه نشدن تاسیسات چهره نازیبایی از روستا به جا می گذارد با این که هزینه های گزافی برای مرمت و ساماندهی روستا صرف شده است. با این که گفته می شود این روستاد در فهرست آثار ملی ثبت شده است اما بناهای تاریخی روستا در حال تخریب است سقف دو اسطبل فرو ریخته است و قلعه اربابی امیرطومان که متعلق به دوره قاجار است به طور کامل تخریب شده است . حال روستای ورکانه بدون معماری سنگی و بناهای تاریخی چه جذابیتی برای گردشگران خواهد داشت . روستایی که نگین گردشگری همدان نام گرفته است و به دلیل کاربرد سنگ لاشه ای و معماری پله ای بدان روستای رنسانسی ایران می گویند.

 از مهندس محمد قربانی  می پرسم ،این تهدیدها نه تنها بافت قدیم و محله ها را تحت الشعاع قرار داده است بلکه به حریم بناهای تاریخی مانند قلعه اربابی امیرطومان قراگوزلو نیز رسیده است.امروز یک ناهماهنگی در طراحی معماری کشور به چشم می خورد، این بحران نه تنهادر طراحی شهری بلکه در روستاها به ویژه روستاهای هدف گردشگری مانند ورکانه به چشم می خورد ،از جمله در استفاده از مصالح نا همخوان و جابجایی های مکانی بناها ملموس تر است  چه عواملی در این نا بسامانی دخیل است ؟پاسخ می دهد:

یک بخش مربوط به طراحی است که طراح چقدر دقت کرده باشد بافت گیاهی، توپوگرافی زمین استقرار یافتن روستادر پناه کوه ها و تپه های اطراف  یعنی چگونگی قرارگرفتن موقعیت بنا نسبت به تپه ها ی اطراف باید مد نظر طراح باشد.به طور مثال مادر همدان برف دریم ، باد غرب را داریم ، تپه هم داریم به همین دلیل در همدان و در ورکانه ساختمان ها در پشت تپه پناه گرفته اند.در طراحی باید توجه داشت مامن گرفتن روستا به هرشکل موجود نسبت به کوه ،برف وباد تناسب و مطابق باشدیعنی  مکان یافتگی روستا مطابق با مامن قدیم طراحی شود..روستای ورکانه چنین وضعیتی داردو روستا را نباید جابجا کنیم چون اقلیم منطقه جوابگو نیست.

در طراحی به چنین روستایی باید از زاویه دید پدیدارشناسانه  نگاه کرددر این روش ما با شمردن عناصر،ابعاد واندازه مواجه هستیم.مادردید پدیدارشناسی با حس کلی روح مکان مواجه هستیم و کیفیت فضاهای معماری  وکیفیت انسانی و زندگی روبرو هستیم و کمییت کمتر مورد توجه است ، 

حال دوستان طراح اگر پدیدارشناسانه موضوع را درک کنند  بهتر می توانند اصول کیفی را پیاده کنندنکته دیگر این است که روستا زنده است و باید رشد کند اما ادامه این رشد نباید سرطانی باشد و باید به اندازه و متناسب باشد.

 این مهندس معمار در پاسخ به این سوال  که ، سازمان مسکن وشهرسازی باهمکاری سازمان میراث فرهنگی بخشی از روستای ورکانه را مرمت کرده اند و معابر را بهسازی کرده اند اما پس از اینکه از روستا خارج شده اند اصول مرمت فراموش شده و هرکس با هر مصالحی که دوست دارد ساخت و ساز انجام می دهد و ظاهر امر این استمی رسد نظارتی از سوی نهادها صورت نمی گیرد به نظر می رسد یک خلاء در اینجا وجود داردبرای رفع این مشکل چه کار می توان کرد؟می گوید: 

مادر معماری سه مرحله داریم ، طرح ، اجرا و نگهداری همانطور که گفتم در هر سه مورد باید به پدیدارشناسی توجه کرد در طراحی و اجرا باید به روح مکان توجه کرد مثلا باید مصالح بوم آورد باشد تمام بناها براساس شیب منطقه طراحی شود،از نظر معماری منظر تناسب ابعاد و دیگر تناسب ها رعایت شود.به طور مثال در خانه های قدیمی در یک قاب بزرگ یک پنجره کوچک کار می گذارند اما حالا در همان قاب یک پنجره بزرگ گذاشته می شود  نه مسئله گرمایش و سرمایش رعایت می شود نه به زیبایی منظر توجه می شود. یااگر توجه کرده باشیم تیر های چوبی سقف بیرون زدگی دارداین بیرون زدگی هم عملکرد حفاظت در برابر زلزله و هم زیبایی دارد که متناسب با فضای معماری روستاست و به این نوع معماری هویت می دهد.نه تنها به این موارد توجه نمی شود بلکه سیم و کابل  تاسیسات است که جای زیبایی را گرفته است.

اما پاسخ سوال شما تحت نظارت افراد حاذق اشخاص محلی مانند شوراها باید آموزش ببینند، در روستا پایگاه میراث مستقر شودتا  چنین دخالت هایی صورت نگیرد، رابطه هایی که فضاهای دانشگاهی با بازوان اجرایی مثل نهادهای میراث فرهنگی و مسکن وشهرسازی  و با نهادهای مدنی و جوامع محلی می توانند داشته باشند بسیار سودمند است . طرح های خوبی در بایگانی دانشگاه ها وجود دارد که استفاده نمی شود واگر تجارب برای دانشجو ها واقعی شود هم نهادهای دولتی  راحتتر کار می کنند  و هم نهادهای مدنی و مردم محلی بهره بیشتری می برند.معماران می توانند در این زمینه به آموزش نیروهای محلی کمک کنند.

قربانی به عوامل بیرونی دیگرکه باعث این مشکلات شده است اشاره می کندوادامه می دهد: 

نگاهی که در امروز در جامعه وجود داردنگاه منفعت طلبانه و سودجویی است که باعث می شود کیفیت و دقت فدای کمیت شود در چنین جامعه ای انسانها احساس تعلق به مکان ندارند و به روح زندگی و هنر رنگ می بازد . هرجا چنین اتفاقی زمینه ساز نابودی است نباید بگذاریم این نگاه بر ما پیروز شود

مهندس مهرداد خضریان معتقد است :اگر جامعه محلی متوجه حساسیت موضوع شود، مهمترین تاثیر را در حفظ میراث فرهنگی خواهد داشت. باید توجه کند که میراث پدران خود را حفظ کند چراکه ارزش فرا منطقهای و فرامحلی دارد.

 او می گوید: موضوع دیگر اینکه اگر از روستای ورکانه خارج شویم و از منظری که ناظر بیرونی نگاه میکند ببینیم، عناصر ناطقی که با موضوع گردشگری در ارتباط هستند، بسیار مهمند. مثلا سد اکباتان، سازههای زیر زمینی روستای ارزانفود، فرصتهای مهمی هستند.

اما تهدیدهای مهمی نیز وجود دارد. باغهای پائین دست و روستاهای پائین دست به ویلاها و گردشگاههای شهری تبدیل میشود. مسئله اصلی تهدید زمینخواری است که زمین کشاورزی و منابع طبیعی را تبدیل به ویلا میکند. نابودی زمینهاست که منجر به نابودی گردشگری منطقه میشود. باید طرح آمایش برای کل منطقه و مسیر ورکانه، وجود داشته باشد. که بر اساس ضوابط به وجود آمده است. و در کنار کارشناسان میراث فرهنگی میباید در این پروژه از مشاوران طراحی منظر، استفاده شود. در ابتدا باید طرح فرادست داشته باشیم و سپس به روستاها بپردازیم.

خضریان در ادامه می گوید : فعالیتهای NGO ها در زمینه معماری، فعال کردن مردم را به دنبال دارد. آموزشهای غیر آکادمیک توسط نهادهای مدنی در جوامع محلی ضروری است و میتواند مردم محلی را با ارزش معماری  بومی، پاکسازی محیط زیست و منافع عمومی آشنا کند. این منطقه زمینه آن را دارد که به یک محوطه بینالمللی تبدیل شود و باید مردم منطقه درک کنند که با گنجی مهم  روبرو هستند.

این مهندس معماری می گوید:یکی دیگر از فرصتها و جذابیتهای منطقه، دیوارهای خشکه چین است. تیپ خاصی از معماری که بخشی از منطقه  را شامل میشود.. دیوار باغها که خشکه چین هستند تبدیل به دیوارهای سیمانی و بلوکی میشود. عناصر هویتب خش باید کشف شود و به صورت امروزی استفاده شود. ساخت و سازهای جدید، معماری بومی ورکانه را تهدید میکند. تهدیدهای امروز به مسئلهای به نام طراحی مربوط است. http://farheekhtegan.ir/fa/news/996

رویکرد مثبت شورای شهرهمدان به زیرساخت های فرهنگی

رویکرد مثبت شورای شهرهمدان به  زیرساخت های فرهنگی 

حسین زندی - یکی از عوامل و عناصرتوسعه فرهنگی جوامع ، وجود مراکزی  است که به عنوان پایگاه فرهنگی  موجب تسهیل ارتباط  و بالندگی سرمایه های فرهنگی می شود. سرمایه های انسانی که اصلی ترین تولید کننده پدیده های فرهنگی به شمار می روند، در همین مراکز است که به محک و بازشناسی  خود می پردازند.

اگر شهر پاریس را پایتخت فرهنگی جهان می نامند، در کنار مکان گزینی بزرگان علم و هنر ، وجود گالری ها ، فرهنگسراها ، موزه ها ، تماشاخانه ها، نگارخانه ها و حتا کافه ها و پاتوق های فرهنگی است  که توانسته دهه های پی درپی نویسنگان و هنرمندان جهان را به سوی خود بخواند .پیشینه و قدمت  این مراکز در پاریس به اندازه ای است که امروز به عنوان جاذبه ای برای گردشگری فرهنگی به توجه می شود.

ازشهر همدان سالهاست با عنوان پایتخت تاریخ و تمدن کشور یاد می شود و به نظر می رسد اطلاق این عنوان به نوعی پنهان کردن ناکامی های امروز در پس پشت افتخارهای گذشتگان باشد ودر این سال ها کمتر به نشانه ها ،نمادی ها ومراکز فرهنگی  توجه شده است. اما به تازه گی با روی کار آمدن شورای شهر جدید مصوبه ای تصویب شده است که شهرداری های مناطق مختلف طبق آن بیش از 30 فرهنگسرا در شهر  ایجاد خواهند کرد.

رویکرد شواری شهر فعلی برای ساختن فرهنگسرا و پیگیری های رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورا ،ارمغان باارزشی برای شهروندان واتفاق خوشایندی بود که در ماه های گذشته باعث امیدواری مردم شد.

همدان با پیشینه فرهنگی درخشان و تاریخی کهن و پشتوانه بزرگان علم و فرهنگ در گذشته و سرمایه انسانی و هنرمندان ، شاعران و نویسندگان نامدار وهنرجویان و علاقمندان درمیان نسل جدید زمینه مناسب و مساعدی برای چنین اتفاقی دارد ، و آمادگی خوبی برای ساختن شهری نمونه و آینده ای درخشان درآن به چشم می خورد.و اگر از شرایط و فرصت ها به درستی استفاده شود ، دور از ذهن نیست روزی به عنوان پایتخت فرهنگی کشور شناخته شود

درجلسه ای که با حضور رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی و عده ای از اعضای شورای شهر وجمعی از فعالان مدنی واعضای سازمان های مردم نهاد برگزار شد ،ازسوی اعضای نهادهای مدنی پیشنهاد شد شهرداری ها در کنار احداث فرهنگسرا ، بخشی از بودجه طرح را به خرید خانه های تاریخی برای تاسیس فرهنگسرا اختصاص دهند و این پیشنهاد با استقبال رئیس محترم کمیسیون فرهنگی شورا مواجه شد. در این طرح ،در کنار حفظ خانه های تاریخی شهر همدان که نمونه ونشانه هایی از هویت این شهر به شمار می روند، هزینه و بودجه کمتری نسبت به ساختن یک ساختمان و فرهنگسرا صرف می شود.

استقبال رئیس کمیسیون فرهنگی شورا از این پیشنهاد را باید به فال نیک گرفت ،اما نجات بخشی بناها و آثار تاریخی شهر همت و تلاشی همه جانبه را نیاز دارد، در کناراداره میراث فرهنگی که اصلی ترین مسئول این امر است ، از شهرداری ها ، اداره اوقاف ، نهادهای دولتی ونمایندگان مجلس نیز باید کمک گرفت و ازخیرین و همیاری های مردمی نباید غافل بود.برای پیوند شهروندان و نهادهای دولتی ، نهادهای مدنی بهترین نقش آفرینی را خواهند داشت . مشارکت های مردمی برای چنین برنامه ها وطرح هایی موجب برانگیختن حس تعلق خاطر و در نتیجه مسئولیت پذیری شهروندان را به دنبال دارد .ترغیب جوامع محلی برای مشارکت در فعالیت ها و رویدادهای فرهنگی باعث ثبات فرهنگی ،اخلاق مداری ومردمداری می شود ،چرا که اگر کسی در امری نیکو نقش آفرینی کند دستاورد آن را از آن خود می داند و نه تنها آن را نابود نمی کند بلکه در پاسداری ازآن تلاش می کند.

می توان همدان و مردم همدان را در این طرح مشارکت داد و نمونه موفقی را در جلب مشارکت های مردمی وفعالیت های فرهنگی  در این شهررقم زد. افزون برفراخواندن عموم جامعه برای پیشبرد چنین طرحی ، استفاده از سرمایه های مسکوت بلاتکلیف و کمک های فعالان صنعتی و اقتصادی استان در ازای ارائه مشوق هایی که بتواند این فعالان را جذب کند 

ثمر بخش خواهد بود.  تجربه های موفقی در این زمینه   اتفاق افتاده است که می توان از آنها بهره برد،  تملک خانه شهریار توسط یکی از صاحبان کارخانه این شهرو وقف آن از آن جمله است.

باید توجه داشت بالا بودن آمار بیکاری  و برخی ناهنچاری ها و اعتیاد در همدان ،این ضرورت را ایجاب می کند که  به زیرساخت های فرهنگی توجه بیشتری شود. ایجاد فرهنگسرا  وفعالیت های فرهنگی ،یکی از راه های است که می تواند جوانان  به ویژه نسل جدید را از چنین خطراتی دور کند.   

همصدایی فعالان مدنی و مسئولان دولتی برای برداشتن نگاه امنیتی در حوزه سمن ها

همصدایی فعالان مدنی و مسئولان دولتی برای برداشتن نگاه امنیتی در حوزه سمن ها

  دو سوم سازمان های مردم نهاد غیر فعال هستند

حسین زندی - مراسم افتتاحیه مجمع عمومی سازمان های مردم نهاد استان همدان چهارشنبه 20 آذرماه در تالار فجراین شهربرگزارشد

در این مراسم که تعدادی از مدیران و مسئولان ارشد استان  در کنار نمایندگان برخی از نهادهای مدنی حضور داشتند ، انتظارها ،مطالبه ها و مشکلات تشکل های غیر دولتی مطرح وبررسی شد.

سید حسن قشمی نماینده سمن ها در استانداری اولین سخنرانی بود که به  معرفی و اهداف و برنامه های مجمع پرداخت.  قشمی گفت: در یک سال و اندی که مسائل سمن ها را پیگیری می کردیم با مشکلاتی روبرو بودیم و هرچه جلوتر می رفتیم مشکلات بیشتر می شد انسجامی بین سمن ها نبود برنامه و وحدت رویه ای به چشم نمی خورد.در حال حاضر با همکاری تعدادی از فعالان مدنی استان یک شورایی تشکیل داده ایم این دوستان 15 نفر هستند که 8 اتاق فکر در 8 حوزه تشکیل شده است که نمایندگان آنان در شورای مرکزی حضور دارند.دوستان با خرد جمعی به این نتیجه رسیدند که مجمع عمومی سازمانهای مردم نهادبا زیرمجموعه های مختلف شکل داده شود.

قشمی سپس به تشریح اهداف قابل پیگیری این مجمع پرداخت  و گفت: در این جا ما 7 هدف را پیگیری می کنیم 1- برجسته کردن  کارکرد سمن ها و تشکل ها ی 2- ایجاد خط مشی و سیاستگذاری و یک وحدت رویه در حوزه های اجتماعی ودر سازمان های مردم نهاد و حل مشکلات دو سویه بین نهادهای دولتی و غیر دولتی . 3- شبکه سازی برمبنای استاندارد جهانی .4- توانمند سازی  سازمان های مردم نهاد از 280 انجمن که برروی کاغذ در این استان وجود دارد حدود 100 انجمن فعال است و دو سوم سازمان های مردم نهاد غیر فعال هستند. 5-نظارت ، سازمانهای مردم نهاد هم می توانند نظارت درونی داشته باشند و به به عملکرد خود نظارت کنند و هم به عملکرددستگاه های دولتی نظارت کنند. نظارت دولت هم باید توام با نظارت امنیتی نباشد و تعریف شده باشد.6- تعامل ، تعامل درونی و تعامل بیرونی و دوسویه باید تعریف شود . 7- برطرف کردن تمامی موانع اداری و بروکراسی و موانع و اقدامات دخالت ها در امور سمن ها.

قشمی همچنین برنامه های مجمع که در 8 بخش تنظیم شده بود ارائه کرد و سپس گفت: در یک دهه گذشته سازمان های مردم نهاد روزهای خوبی را نداشتند ، یعنی فضا فضای آزادی نبوده ، در این جمع حتا کسانی هستند که قربانی فعالیت های مدنی شده اند ما انتظاری که  از جناب امینی درسطح ملی و از جناب الهی تبار در سطح استانی داریم این است که فضای امنیتی در حوزه سازمان های مردم نهاد نداشته باشیم و فعالان مدنی فقط و به صرف گرایش های سیاسی که دارند تخطئه نشوند وفضای سازمان های مردم نهاد را از بحث امنیتی به امنیت ببریم . سازمان های غیر دولتی امنیت می خواهند امنیت روانی، امنیت قلمی، امنیت بیانی ،ما امیدارهستیم و ازاین دولت هم انتظار داریم.چون در یک دهه گذشته  با انباشت مطالبات و تنوع مطالبات ،   روبرو شده ایم . این مطالبات باید مدیریت شود.

در این برنامه معا ونت سیاسی امنیتی استانداری همدان  با اشاره به داوطلبانه و بدون چشمداشت بودن فعالیت های مدنی در عرصه های فرهنگی و اجتماعی گفت: نقش مردم را در فرایند فعالیت  های اجتماعی انکار ناشدنی است و امروز جوامعی پیشرفته هستند که توانسته باشند در همه زمینه ها به مردم بها بدهند. در حوزه های مختلف اگر مردم حرکت کردند آن کشورتوسعه پیدا خواهد کرد. الهی تبار در بخشی از سخنانش گفت : با منابع زیر زمینی ممکن است ظاهر کشوری آباد شود اما در درون توسعه پیدا نمی کند ، اگر کشوری روی منابع انسانی خود بایستد و منابع انسانی خود را ارج نهد و خوب تربیت و آموزش بدهد ودر مسائل دخیل کند قطعا بدانید در آن کشور مشکلات و حوادث پیروز نخواهد شد.معاون سیاسی استانداری ادامه داد:ما باید از سمن ها به عنوان یک فرصت استفاده کنیم نه به عنوان تهدید. من متاسفم که گاهی موارد از سازمان های غیر دولتی به عنوان تهدید نام برده شده ، این ها دل در گرو این خاک دارند ، دل در گرو اعتقاداتشان دارند ، دوست دارند سرزمینشان آباد شود و سربلند باشد، اینها هم عشق وطن دارند هم درد دین دارند .ما باید این ها را فعال کنیم و درک کنیم ، اینها را رقیب خود نبینیم.

الهی تبار با اشاره به اصل 44 از خصوصی سازی در عرصه فرهنگ ،تغییر نگرش در همه را لازمه توسعه دانست و گفت نهادسازی و تکیه به مردم از سیاست های دولت است بایدمردم حضوردر نهادهای مدنی را یک افتخار ببینند.

آخرین سخنران دکتر امینی مشاور وزیر کشور و مدیر کل سازمانهای مردم نهاد وزارت کشور بود که پس ازمطرح شدن پرسش های عده ای از حاضران در نشست  به تشریح سیاست های کلی دولت ، مراحل ،و راهکارهای حل مشکلات فعلی پرداخت.

مشاور وزیر کشور به جایگاه سازمانهای مردم نهاد و ایجاد بسترهایی برای ارتقاء کمی و کیفی سازمان های مردم نهاد اشاره کرد و گفت: خدمت به جامعه منظور از شکل گیری سازمان های غیر دولتی است و از مولفه های بارزسازمان ها غیر انتفاعی ، غیر سیاسی و دولتی بودن آنهاست .دکتر امینی تاکید کرد که بخشی نگری در دستگاه های اجرایی  ونگاه امنیتی باید برطرف شود سپس به تبیین راهکارهای توسعه همکاری دستگاه های اجرایی با سازمان های غیر دولتی و مردم نهاد پرداخت .

یک روز پیش از این برنامه در یک دیدار غیر رسمی تعدادی از فعالان مدنی و مستقل همدان ،نظرات و مطالبات خود را در حضور دکتر امینی مطرح کردند و در پاسخ دکتر امینی به بیان سیاست هاو رویکرد دولت پرداخت که با استقبال آنان مواجه شد.