مهمترین آثار تاریخی کشور نگهبان و راهنما ندارند

مهمترین آثار تاریخی کشور نگهبان و راهنما ندارند

حفظ و نگهداری بناهای تاریخی از وظایف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی کشور است اگر چه مسئولیت پذیری شهروندان در سایه آموزش را نمی توان نادیده گرفت اما این سازمان در انجام وظیفه خود همواره ضعیف عمل کرده و نگرانی دوستداران میراث فرهنگی را به دنبال داشته است .

 

خبرگزاری میراث فرهنگی‌ ـ میراث فرهنگی‌ ـ‌ بازدید از اماکن تاریخی و باستانی از جمله گزینه‌هایی است که معمولا هر گردشگر با ورود به یک شهر یا منطقه در لیست مقاصد سفر خود قرار می‌دهد. این بازدید در صورتی می‌تواند دلنشین و نوید دهنده بازدیدی مجدد باشد که راهنمایی مجرب با اطلاعات دقیق بتواند نیازها و کنجکاوی‌های گردگشر را نسبت به آن جاذبه پاسخ دهد.

 

از دیگر سو سپردن نگهبانی و حفاظت از مجموعه‌ها و آثار و بناها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است با این وجود  شاهد حضور سربازان بدون آموزش کافی در مکان‌های تاریخی و باستانی هستیم.

 

"حسین زندی" فعال حوزه گردشگی و میراث فرهنگی معتقد است: «اگرچه داشتن نگهبان بهتر از نداشتن آن است اما بهره جستن از حضور سربازان در صورتی مفیدتر خواهد بود که سرباز به صورت داوطلبانه و از روی علاقه به این کار گمارده شود . باید آموزش کافی برای آشنایی نگهبانان با ارزش‌های تاریخی فرهنگی نسبت به این آثار اعمال شود و خدمات کافی و امتیازاتی در اختیار این سربازان قرار گیرد.»

 

او با اشاره به آنکه در سال گذشته به موارد زیادی برخورد کرده‌است که نگرانی درخصوص عدم محافظت از آثار باستانی را افزایش می‌دهد به CHN گفت: «در سه روز متوالی به کاروانسرای روستای رسول آباد همدان مراجعه کردم و با در بسته روبه رو شدم . تپه باستانی حسنلو در نقده که مهم ترین مرکز عصرآهن است و قدمت آن به بیش از ده هزار سال می رسد نیز در فصل زمستان راهنما ندارد.»

 

به گفته این فعان میراث و گردشگری، این مهم درخصوص سایر مجموعه‌ها نظیر مجموعه سه گنبد در شهر ارومیه نیز صدق می‌کند چراکه این مجموعه نیز راهنما محلی ندارد و سربازان هم همیشه در محل حضور ندارند. این درحالی است که مجموعه سه گنبد به عنوان موزه سنگ ارومیه دارای آثار قدیمی و مولاژهایی از کتیبه و سنگ نگاره های آذربایجان است. باید توجه کرد نگهبانی که بر اساس علاقه و از روی عشق کارخود را انتخاب کرده باشد محل خدمت را ترک نمی‌کند.

 

به گزارش CHN، از این دست موارد بسیار می‌توان نام برد که جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی بدون محافظ و بدون راهنما به حال خود رها شده‌اند. چنین وضعیتی ارائه راهکارهای نوین را می‌طلبد تا سازمان متولی در کنار مردم بتواند از آثار تاریخی و فرهنگی این سرزمین پاسداری کند و به جذب گردشگر بپردازد. گردشگری که یکی از سرمایه‌های اصلی کشور است و باید حقوق آن محترم شمرده شود .

 

زندی معتقد است: «یکی از دلایلی که گردشگران میل کمتری نسبت به رجوع به راهنمایان و دریافت اطلاعات از آنها نشان می‌دهند عدم شایسته سالاری و برخورد نامناسب برخی راهنمایان است این درحالی است که راهنمای آموزش دیده و تحصیل کرده مانند معلم است و می‌تواند به علاقمند کردن گردشگران کمک کند چراکه این روزها راهنمایان گردشگری و فارغ التحصیلان مدیریت جهانگردی ازبیکاری رنج می‌برند.» 

http://chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=103978&Serv=3&SGr=22 

استان آذربایجان غربی میزبان جشن راهنمایان گردشگری سال 91

 

استان آذربایجان غربی میزبان جشن راهنمایان گردشگری سال 91

دوم اسفندماه هرسال را روزجهانی راهنمایان گردشگری نامگذاری کرده اند به همین مناسبت راهنمایان گردشگری ایران نیز مدت شش سال است برای گرامیداشت چنین روزی گردهم می آیند تادر کنار برگزاری جشن به مسائل صنفی خود نیز بپردازند. برنامه امسال با شعار"راهنمای گردشگری،حافظ منابع طبیعی ،حامی انرژی پایدار" آغاز خواهد شد وتوسعه پایدار از اهداف فعالان حوزه گردشگری عنوان شده است.
ششمین جشن راهنمایان گردشگری سراسر کشور که بزرگ ترین اتفاق و همایش تورلیدرهای کشور است امسال در ارومیه برگزار می شود . این جشن با حضور بیش از ششصد تن از راهنمایان گردشگری و سی تن از خبرنگاران این حوزه و یکصد نفر مهمان بین المللی و نمایندگان سازمان اکوهمچنین فعالان عرصه جهانگردی وگردشگری مانند هتلداران از تاریخ 30 بهمن تا دوم اسفند 91 در استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه برگزار خواهد شد . برگزاری دوازده کارگاه آموزشی وتوانمندسازی به شیوه تسهیلگری با موضوعات مختلف در زمینه گردشگری ازجمله گردشگری خلاق،دیپلماسی گردشگری،توسعه پایداروگردشگری،وگردشگری جامعه محور توسط 21 تسهیلگرداخلی و سه تسهیلگربین المللی وهمکاری تسهیلگران گروه همیاران توسعه پارس، برگزاری انتخابات صنفی سراسری اصناف استان ها ، نشست خبری و واکاوی وضعیت صنعت گردشگری در کشور از جمله برنامه های این جشن است که در مدت سه روز در مجتمع باری و هتل پارک ارومیه برگزار خواهد شد . مهم ترین مسئله ای که در مورد توجه راهنمایان گردشگری در این جشن است دیدار وارتباط با همکاران و مطرح شدن مسائل صنفی راهنمایان است که سعی خواهند کرد به آن بپردازند هر سال جشن راهنمایان گردشگری تندیس نشان جشن توسط میزبان سال گذشته به میزبان سال جدید واگذار می شود و از راهنمایان و فعالان نمونه کشوری در حوزه گردشگری تجلیل می شود . امسال نیز راهنمایان گردشگری از 25 استان کشور در این جشن حضور خواهند داشت و استان هایی که اقدام به تشکیل انجمن صنفی کرده اند تعدادشان بیش از سال گذشته است.همچنین مهمانانی از کشورهای خارجی در این جشن حضور خواهند داشت .همچنین در روز راهنمایان گردشگری از سایت کانون راهنمایان گردشگری کشور رونمایی خواهد شد.

حسین زندی

http://www.honarnews.com/vdcaemnm.49nyy15kk4.html

َورکانه روستایی سنگی از دوران کهن

َورکانه روستایی سنگی از دوران کهن 

حسین زندی 

در فاصله 24کیلومتری شرق شهر همدان در کوهپایه الوند طبیعت زیبا، همراه با میراث فرهنگی غنی و دست هنرمند انسان به یاری هم بهشتی ساخته است به نام «ورکانه» که نگین گردشگری همدان اش می خوانند.

نام ورکانه:

پسوند و پیشوند «کانی» و «کانه» زینت بخش تعداد زیادی از روستاها و محله های قدیمی ایران است مانند «کانی سپی»، «هزار کانی»،«کانی دینار» و ... کانی یا کانه در زبان پهلوی و کردی امروز به معنی چشمه آمده است در اینجا نیز ورکانه را کنار چشمه معنی کرده اند این روستا دارای چشمه های بسیار زیباست که در هر چهار فصل طبیعت منطقه را سیراب می کنند.

پیشینه تاریخی روستا:

اغلب پژوهشگران قدمت این روستا را تا 400 سال تخمین زده اند اما در باور عامه مردم روستا روایت هایی از جابه جایی محل روستا وجود دارد مردم روستا معتقدند محل این روستا دوبار جابه جا شده است ابتدا این روستا در محلی با 2کیلومتر فاصله به نام «یه کانی» که باز پسوند کانی داشته است قرار داشته همچنین به محل دیگری به نام «مردوردی» اشاره می کنند (مر در زبان پهلوی به معنی غار است) و بر این باورند که روستاهای اشاره شده در اثر بارش بیش ازسنگین برف تخریب شده و چون خانه ها تحمل برف بیش از حد را نداشته است به محل پایین تری مهاجرت کرده اند هنوز این روستا بیش ترین حجم بارش برف را در بین روستاهای همدان دارد . در سال های پربارش ارتفاع برف در هر نوبت به بیش از یک متر می رسد . همچنین مردم روستا به سنگ قبرهایی اشاره می کنند که با خطی نامتعارف حکاکی شده است که توسط قاچاقچیان به سرقت رفته است.

 وجود نام جاهای باستانی در اطراف روستا شاهدی بر پیشینه کهن ورکانه است .

معماری روستا:

ورکانه یکی از روستاهای سنگی ایران است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. خانه های روستا با سنگ های لاشه ای ساخته شده و با تابش نور درخشندگی خاصی پیدا می کنند و با بارش باران تغییر رنگ می دهند به نظر می رسد استفاده از سنگ در معماری روستایی بی ارتباط با بارش سنگین برف نیست و تنها دیوارسنگی می تواند سنگینی برف را تحمل کند . در درون برخی خانه ها زاغه ها و غارهای دستکند زیبایی وجود دارد که پیش تر برای انبار آذوقه و نگهداری حیوانات استفاده می شده است . با اینکه این روستا در فهرست آثار ملی قرار گرفته است اما به دلیل عدم نظارت صحیح ساخت و ساز با مصالح جدید، معماری بوم آورد روستا دچار آسیب جدی شده است در سال های اخیر بر اساس تفاهم نامه سازمان میراث فرهنگی و بنیاد مسکن در جهت حفظ معماری سنتی و سنگفرش روستاها تلاش هایی انجام شده است اما همچنان مصالح غیربومی و عناصری مانند تیربرق،سیم کابل و... به زیبایی و چشم انداز محله ها آسیب زده است .

محصولات روستا:

مهم ترین تولید کشاورزی روستا گردو است که گونه های مختلف آن در این روستا به عمل می آید و  بیش تر باغ های اطراف روستا به این محصول اختصاص دارد اما سیب،انگور،زردآلو و دیگر میوه ها نیز در این باغ ها وجود دارد .

زبان مردم روستا:

مردم روستا به  دو لهجه از دو زبان صحبت می کنند عده ای به فارسی با لهجه خاص که گفته می شود از بقایای زبان پهلوی است و زمانی زبان فراگیر منطقه بوده صحبت می کنند که به زبان لری شباهت دارد و بخشی از مردم روستا به زبان کردی با لهجه لکی صحبت می کنند هر دو گویش در روستا رواج دارد و عناصر زبانی و ضرب المثل ها را در خود حفظ کرده است . 

جاذبه های دیگر ورکانه:

علاوه بر دره های طبیعی  اطراف روستا و چشمه های روستا که گردشگران را به سوی خود فرا می خواند این روستا یکی از مسیرهایی است که کوهنوردان از سراسر ایران برای صعود به کوه های الوند انتخاب می کنند.

این روستا زادگاه پرفسور توفیق موسیوند سازنده نخستین قلب مصنوعی جهان است و خانه اجدادی او همچنان از جاذبه های دیدنی روستا است 

ورکانه خواستگاه اصلاح نژاد اسب اصیل ایرانی:

یکی از جاذبه های مهم این روستا این است که اصلاح نژاد اسب ایرانی (نژاد خوزستانی) از این روستا شروع شده است .

در اواخر دهه چهل خانم مری لیلی قراگوزلو (چهره جهانی پرورش اسب) اصطبلی یا معماری منحصر به فرد با مصالح سنتی و سنگی در جنوب این روستا ساخت و تا آغاز انقلاب به پرورش و اصلاح نژاد اسب مشغول بود اما در سال های اخیر به دلیل بی توجهی این بنای زیبا تخریب شده است همچنین قلعه اربابی امیر طومان قراگوزلو جد مری لیلی قراگوزلو با پلان چلیپایی و مربوط به دوره قاجار در میان باغی زیبا قرار دارد که متاسفانه متروکه شده است و اصطبل قدیمی روستا مربوط به دوره قاجار است و توسط یکی از اهالی مورد استفاده قرار می گیرد .

اما با تدبیر و برنامه ریزی صحیح می توان از ظرفیت های ورکانه بهره برد ،اصطبل را پس از مرمت به موزه اسب ایران تبدیل کرد و هرساله به یاد زنده یاد مری لیلی قراگوزلو جشنواره اسب اصیل ایران را در این روستا برگزار کرد و در کنار جذب گردشگر نام و یاد گذشتگان را نیز زنده نگه داشت تا نام ورکانه مانند نگین بدرخشد . 

برای رفتن به روستای ورکانه از ابتدای جاده همدان به سمت ملایر راهی به سمت جنوب شرقی منشعب می شود پس از گذشتن از کنار دریاچه سداکباتان و روستاهای سرسبز یلفان ، شمس آباد و علی آباد به نگین گردشگری استان همدان خواهید رسید .  

این گزارش درسی و یکمین شماره ماهنامهء جهانگردان منتشر شده است

بهترین و بدترین خبردرباره میراث فرهنگی و طبیعی ایران در سالی که

از نگاه خبرنگاران و فعالان میراث فرهنگی

بهترین و بدترین خبر  درباره میراث فرهنگی و طبیعی ایران در سالی که گذشت  ایران‌نامه- شاهین سپنتا: یک سال دیگر را پشت سر گذاشتیم، سال 1390 با رویدادهای فراوان به پایان رسید؛ سالی که از دیدگاه بسیاری از مردم و کنشگران اجتماعی، رویدادهای ناخوشایند آن بسیار بیش‌تر از رویدادهای خوشایندش بود. در سالی که گذشت، در ایران‌نامه بسیاری از خبرهای خوب و بد را در حوزه میراث فرهنگی و طبیعی به آگاهی علاقه‌مندان رساندیم و بسیاری دیگر از خبرهای خوب و بد نیز در دیگر رسانه‌ها بازتاب یافتند. برای این که مروری داشته باشیم هر چند کوتاه بر رویدادهای مختلف سال گذشته، و برای قدردانی از زحمات همه دوستانی که با یک سال تلاش مداوم، خبرهای میراث فرهنگی و محیط زیست را با دقت و سرعت به آگاهی همگان رسانند، در روزهای پایانی این سال به شماری از دوستان و همکاران خبرنگارم در رسانه‌های مختلف و همچنین برخی از دوستان فعال در حوزه میراث فرهنگی و طبیعی نامه نوشتم و از آن‌ها خواستم تا با نگاهی به رویدادهای گوناگون سال 1390 بهترین و بدترین خبر در زمینه میراث فرهنگی و طبیعی را انتخاب کنند. شاید این کار، نوعی احوال‌پرسی و قدردانی باشد از زحمات همه آن‌ها که در سال گذشته با همه محدودیت‌های موجود به آگاهی‌رسانی پرداختند و همچنین نوعی جمع‌بندی باشد از آنچه که در سال گذشته بر میراث فرهنگی و طبیعی ما گذشته است. خوشبختانه بیش‌تر دوستان به فراخوان من پاسخ مثبت دادند و جواب‌های خود را برای نشر در ایران‌نامه فرستادند. ضمن سپاس از همه این دوستان، پاسخ‌های آنها را به همان ترتیبی که به دستم رسیده است، بدون کم و کاستی منتشر می‌کنم و پاسخ دیگر دوستان را نیز پس از دریافت در روزهای آینده، به این فهرست خواهم افزود:

حسین زندی:

خوب: خبر خوبی در این زمینه به ذهنم نمی‌رسد...

بد:  تخریب تپه تاریخی مصلای همدان 

 

درود بر شما. با سپاس از تلاش‌های شما در این حوزه و عرض شادباش نوروز، امیدوارم سالی سرشار از شادی و بهروزی داشته باشید. اغلب خبرهای حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست اخبار مهمی هستند چرا که هر یک از آثار تاریخی و بخش‌های محیط زیست جزیی از کالبد این سرزمین هستند که با آسیب دیدن هر یک بخشی از این بدنه از کار می‌افتد، از این روی نمی‌توان وجه تمایزی میان آنها قایل شد. خبرهای بد در حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست آنقدر زیاد بود که حتی به یادآوردن و نام بردن از تک‌تک آن ها نیاز به زمان زیادی دارد. اخباری مانند: خشک شدن دریاچه ارومیه، آب‌گرفتگی تخت جمشید، تخریب تپه شاه طهماسب همدان، آتش‌گرفتن جنگل‌های زاگرس، تخریب خانه‌های تاریخی، و صدها مورد دیگر که هر یک از آنها از منظری دارای اهمیت است و جملگی اخبار بدی هستند. همدان نیز در سالی که گذشت از این گود بر کنار نبود و از این دست خبرها کم نداشت.

اما خبری که از وجوه گوناگون برای من اهمیت داشت و بارها بدان پرداختم، تپه تاریخی مصلای همدان بود که از جنبه‌های تاریخی، زیست محیطی و میراث معنوی مهم است. تپه‌ای که بقایای ارگ شهر (قلعه اشکانی) تا چند سال پیش در آن نمایان بود و سیاحان و مورخان در مواردی آن را با شهر هگمتانه یکی دانسته‌اند. از نظر زیست محیطی هم نزدیک به 60درصد از فضای این تپه 6 هکتاری در دهه پنجاه جنگل کاری شده بود و ریه های تنفسی شهر لقب گرفته بود که در 5 سال گذشته نابود شده است. از سوی دیگر داستان‌ها و افسانه های مردم این شهر با تپه مصلی پیوند داشته و همچنان سالخوردگان روایت‌های گوناگونی از گنجینه‌های آن دارند که با تخریب این تپه توسط معاونت استانداری جهت ساخت و سازخاطره‌ جمعی شهروندان آسیب دیده است.

با مواردی که بر شمردم خبر خوبی در این زمینه به ذهنم نمی رسد. اما آرزو دارم در سال جدید مجوزی در جهت تخریب  و نابود میراث فرهنگی و محیط زیست صادر نگردد و تخریبی صورت نگیرد. امیدوارم مردم نیز با آگاهی و احساس مسئولیت بیشتری به حفظ و نگهداری این آثار همت کنند تا شاید خبر بدی برای گزارش در این حوزه وجود نداشته باشد.

باسپاس از دکترشاهین سپنتا پاسخ های دیگر دوستان را در ایران نامه بخوانید:

http://www.drshahinsepanta.blogsky.com/

گزارشی از عملکرد گروه گردشگری کهن دژهمدان

گزارشی از عملکرد گروه گردشگری کهن دژهمدان

متن کامل این گزارش در ویژه نامه پنجمین جشن راهنمایان گردشگری ایران با عنوان راهنمایان گردشگری همدان در تلاش برای تشکیل انجمن صنفی درسال آینده منتشر شده است

حسین زندی

کمیته گردشگری کهن دژ وابسته به انجمن ایرانشناسی کهن دژ از جمله گروه های گردشگری فعال در غرب کشور است . اعضای این کمیته مدت یک دهه به فعالیت در حوزه گردشگری تاریخی،طبیعی مشغول اند به ویژه راهنمایان این گروه در شناسایی و معرفی جاذبه های گردشگری منطقه موثر بوده اند به همین منظور عده ای ازآنان در رشته های مرتبط مانند جهانگردی،باستانشناسی،ایرانشناسی و ...تحصیل کرده اند از آنجا که اعضای کهن دژ فرآیند توسعه در همه زمینه ها را روند پایدار با حفظ ذخایر زیستی بشری همچون میراث فرهنگی و محیط زیست می دانند همواره پاسداری از زیست بوم و آثار فرهنگی را سرلوحه تلاش های خود قرار داده اند و در طول سال های فعالیت هم زمان با معرفی و استفاده از ظرفیت های گردشگری کشور و دفاع از این مسئله مهم در قالب همایش مقاله یاداشت و مصاحبه هرگز این دو مقوله «زیست بوم و میراث فرهنگی کشور» را فدای گردشگری نکرده اند .

-برگزاری تورهای محلی به صورت هفتگی در برخی فصول سال و همچنین تورهای ماهیانه در سطح کشور در جهت اهداف یاد شده و همکاری با برگزارکنندگان همایش ها،جشنواره های همسو ومرتبط از جمله همایش سالیانه صعود قلم برگزاری جشن های ملی و همکاری با راهنمایان گردشگری سراسر کشور به ویژه شرکت کنندگان و اعضای جشن انجمن گردشگران ایران ازجمله تلاش های وفعالیت های این گروه درسالهای گذشته است .

-نمایندگان کهن دژ همه ساله در جشن راهنمایان گردشگری (یزد،تبریز،رامسر)حضور فعال داشته اند برگزاری کارگاه های آموزشی از آن جمله اند در سال 89 از آقای اردشیر ثریایی و در سال 88 از آقای بابک مغازه ای دبیر انجمن به عنوان راهنمای نمونه در شهرهای رامسر و تبریز تجلیل شد.امسال نیز نمایندگان کمیته گردشگری کهن دژ در استان خوزستان (اهواز)حضور دارند.

-ارتباط و تجمیع راهنمایان گردشگری استان های همسایه مانند کرمانشاه، کردستان، ایلام و لرستان در یک کارگروه ویژه و تلاش برای تشکیل انجمن صنفی در استان همدان برنامه سال آینده این کمیته است.

وازاین پس گزارش ها، مقالات وبرنامه های گروه درتارنگار

  http://www.touristinformation.blogfa.com/منتشر خواهد شد